Rok powstania konstrukcji | 1972 / 1975 / 1976 |
Powstałe wersje | A-10A, OA-10A, A-10N/AW |
Ilość wyprodukowanych egzemplarzy | 715 |
Użytkownicy | USA |
Na początku 1970 r. Siły Powietrzne USA opracowały podstawowe wymagania na nowy samolot szturmowy. Wymagania te w dużym stopniu oparte były na doświadczeniach zdobtych podczas wojny wietnamskiej. W wyniku rozpisanego konkursu do budowy prototypów przystąpiły dwie firmt: Fairchild Republic oraz Northrop. Dodatkowo podpisane zostały kontrakty na zaprojektowanie i produkcję nowego lotniczego działka przeciwpancernego kalibru 30 mm.
Samolot A-10 przeznaczony jest do wykonywania zadań bezpośredniego wsparcia wojsk lądowych, a przede wszystkim do zwalczania broni pancernej i artyleryjskiej, niszczenia umocnień polowych i siły żywej. Przystosowany jest do lotów na małej wysokości w dzień i w nocy. Może operować z lotnisk doraźnie przygotowanych w warunkach uproszczonej obsługi technicznej. Jest klasycznym jednomiejscowym, całkowicie metalowym, wolnonośnym dolnopłatem. Kadłub konstrukcji półskorupowej wykonany z duralu. W przeniej części, w specjalnej tytanowej wannie, umieszczono kabinę oraz integralne zbiorniki paliwa. Skrzydła o obrysie prostokątno - trapezowym posiadają czterosegmentowe, szczelinowe klapy. Usterzenie w kształcie litery "H" z podwójnym sterem pionowym. Podwozie trójpodporowe z kołem przednim z golenią teleskopową, koła główne wyposażone w tarczowe hamulce hydrauliczne. Napęd stanowią dwa silniki dwuprzepływowe o dużym stosunku przepływów. Umieszczone po obu stronach tylnej części kadłuba. Głównym elementem uzbrojenia stałego jest siedmiolufowe działko obrotowe GAU-8/A Avanger kalibru 30 mm. Ponadto samolot może przenosić szeroki wachlarz uzbrojenia bombowego i rakietowego. Do końca 1972 r. przeprowadzono testy porównania prototypów YA-10 (Fairchild) i YA-9 (Northrop). Ostatecznie do produkcji seryjnej wybrano model YA-10. Pierwsze 6 egz. seryjnych skierowano do uzbrojenia wojsk w lutym 1975 r. Od 1977 r. samoloty A-10 skierowano do służby w Europie (3 Armia Powietrzna). W trakcie produkcji seryjnej powstało kilka wersji: podstawową był szturmowiec A-10A produkowany dla jednostek lotnictwa taktycznego, Gwardii Narodowej oraz Rezerwy Sił Powietrznych; A-10N/AW - wersja do zadań nocnych oraz wykonywanych w TWA (Night / All Weather); OA-10A - wariant przeznaczony do utrzymania panowania nad polem walki. Ogółem zbudowana 715 egz. różnych wersji. Od połowy lat 70-tych samoloty A-10 stanowią podstawę taktycznej siły uderzeniowej Sił Powietrznych USA. Samoloty A-10 brały udział niemal we wszystkich większych konfliktach, gdzie zaangażowane były Siły Zbrojne USA. Thunderbolt II okazał się bardzo odpornym na uszkodzenia, co dowiodły konflikty zbrojne w Grenadzie i w rejonie Zatoki Perskiej.
Dane taktyczne i techniczne
Taktyczny promień działania na małej wysokości (km) | 1 000 |
Taktyczny promień działania na dużej wysokości (km) | 460 |
Średni promień działania (km) | 436 |
Prędkość wznoszenia (m/s) | 30,6 |
Przeciąźenia maksymalne | b.d. |
Rozbieg (m) | 1 173 |
Dobieg (m) | 400 |
Możliwość przenoszenia broni jądrowej | Tak |
Możliwość sterowania wektorem ciągu | Nie |
Zastosowanie techniki stealth | Nie |
Ilość członków załogi | 1 |
Możliwość tankowania w powietrzu | Tak |
Możliwość wykonywania innych zadań | Tak |
Rozpiętość/Długość/Wysokość (m/m/m) m m m m m |
17,53/16,26/4,47 | |
Powierzchnia nośna (m2) | 47,01 | |
Masa własna (kg) | 9 183 | |
Masa startowa normalna /max. (kg) | 13 925 / 22 200 | |
Masa uzbrojenia (kg) | 7 257 | |
Masa paliwa w zbiornikach wewnętrznych | 4 853 | |
Pojemność zbiorników wewnętrznych | 6 230 | |
Prędkość przelotowa (km/h) | 634 | |
Prędkość max. na małej wysokości (km/h) | 834 | |
Prędkość max. na dużej wysokości (km/h) | 834 | |
Prędkość lądowania (km/h) | b.d. | |
Prędkość krytyczna (km/h) | b.d. | |
Pułap dynamiczny (m) | b.d. | |
Piłap praktyczny (m) | b.d. | |
Zasięg maksymalny (km) | 3 949 | |
Rodzaj napędu |
TO dwuprzepływowy |
|
Ilość / Typ | 2 / TF34GE-100 | |
Ciąg normalny / Ciąg maksymalny (kN) | 2 x 40,3 | |
Jednostkowe zużycie paliwa (kg/min) | b.d. | |
Obciążenie jednostkowe (kg/m2) | max.450; boj.249 |
|
Na podstawie: US Air Force